اثر آتش‌سوزی بر برخی ویژگی‌های شیمیایی خاک در جنگل‌های بلوط مریوان

بسیاری از ویژگیهای فیزیکی،‌ شیمیایی، معدنی و بیولوژیکی خاک تحت تأثیر آتش‌سوزی تغییر می‌نماید. آتش‌سوزی در جنگلهای بلوط مریوان یکی از عوامل بسیار مهم تخریب جنگلها بوده، به‌طوری که سالانه مساحت قابل‌توجهی از این جنگلها دستخوش حریق می‌شود و با توجه به‌شدت آتش‌سوزی اثرات متفاوتی بر شرایط اکولوژیکی محیط تحمیل می‌گردد. نظر به این که خاک به‌عنوان بستر رشد و زادآوری جنگل محسوب می‌گردد، بنابراین بررسی اثر آتش‌سوزی بر خصوصیات خاک دارای اهمیت ویژه‌ای می‌باشد. منطقه مورد مطالعه در دو کیلومتری غرب مریوان واقع شده و این تحقیق در پاییز سال 1385 به‌منظور مقایسه تأثیر آتش‌سوزی بر ویژگیهای شیمیایی خاک در دو عمق 0 تا 5 سانتی‌متر (خاک سطحی) و 5 تا 20 سانتی‌متر (خاک عمقی) توده جنگلی که در سال 1381 در سطح 3/1 هکتار دچار حریق شده بود در مقایسه با خاک توده‌ای شاهد که در مجاورت آن با شرایط یکسان انتخاب شده بود، انجام شد. بدین منظور در هر عرصه پنج چاله حفر و نمونه‌های خاک در عمق‌های موردنظر برداشت و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حکایت از اثر معنی‌دار آتش‌سوزی بر اغلب ویژگیهای شیمیایی خاک سطحی ازجمله افزایش اسیدیته، فسفر قابل جذب، هدایت الکتریکی و پتاسیم قابل جذب داشت. همچنین آتش‌سوزی باعث افزایش نیتروژن کل و ظرفیت تبادل کاتیونی در خاک سطحی شده و در خاک عمقی نیز مشخصه‌های بررسی شده در عرصه سوخته بیشتر از عرصه کنترل بود، ولی به‌لحاظ آماری معنی‌دار نبود.